donderdag 12 oktober 2017

Stukkenjagers houwt op de kis

De tweede ronde van de KNSB-competitie leverde de voor mij altijd gezellige ontmoeting Stukkenjagers-Venlo op. De voorpret begon al op tijd deze keer, toen mijn ouders belden dat ze nog enkele oude dozen met schaakbekers gevonden hadden. Een korte blik werpt je dan met gemak terug in de tijd, toen ik als klein Venlonaerke deze trofeeën met een grote grijns mee naar huis mocht nemen. Later heb ik met vele mensen uit het stedje van lol en plezeer de degens mogen kruisen, totdat ik in 2006 besloot in Tilburg te gaan studeren. Inmiddels heeft Venlo zich, na enkele jaren gejojood te hebben tussen de 1e en 2e klasse, weten te ontwikkelen tot een sterk team met een mix van Venloos talent en Duitse degelijkheid. Maar al te goed herinnerden we ons de gevoelige nederlaag die dit team ons vorig jaar toe wist te brengen. En toen deed mijn broer niet eens mee! We waren dus gewaarschuwd.

Om niets aan het toeval over te laten besloten we het traditionele ontbijt ditmaal uit te besteden bij Dorus, waar al regelmatig de bodem voor een goede match gelegd werd. Voor de vijf aanwezige Stukkenjagers bleken de uitsmijters, omeletten en sandwiches een uitstekende eerste zet en vol goede moed togen we dan ook richting Cinecitta. Eenmaal daar aangekomen zag ik al snel de vele bekende Venlose gezichten, maar veel tijd om bij te praten was er niet aangezien er natuurlijk geschaakt diende te worden!

Al gauw kreeg ik het vermoeden dat deze middag anders zou gaan verlopen dan de vorige wedstrijd, aangezien er voordeeltjes lonkten aan meerdere borden. De eerste die de felicitaties in ontvangst mocht nemen was Stefan, die zijn opstelling tegen Siem van Dael beloond zag worden toen de jongste Venlonaar zich een onnauwkeurig damezetje permitteerde. Met een enkele krachtzet werd het verzet gebroken.

Hierna ging het op meerdere borden crescendo en leek een monsteruitslag in de maak! Nieuwste aanwinst Mees mocht ditmaal tegen mijn broer zijn kunsten laten zien. Hij vestigde een nieuw record ‘koningsvleugel naar voren’ tegen de Najdorf en hoewel zwart doorgaans over de nodige verdedigende resources beschikt, was ik maar wat blij dat ik ze in die stelling niet hoefde te verzinnen. Joep probeerde op een creatieve manier onder de druk vandaan te komen, maar na enkele tactische schermutselingen bleek Mees alles onder controle te hebben en werd het punt soepel binnengesleept.

De partij tussen Mark en Maarten Strijbos leek me op voorhand al interessant. Beiden kunnen namelijk bogen op een aanzienlijke externe score, zoals te zien is in de Eeuwigdurende Stukkenjagers-ranglijst. Maarten herstelde mijn wereldbeeld door ditmaal weer achter de zwarte stukken plaats te nemen en leek Mark weinig aanknopingspunten te geven. Maar na een onnauwkeurigheid reageerde onze man alert en met een geweldige combinatie werd ook hier een mooie overwinning behaald!

Op bord 5 kreeg Lars de kans om revanche te nemen voor zijn nederlaag van vorig jaar tegen Philipp Welzel. Na de opening was er weinig aan de hand, maar met kleine middelen wist Lars langzaam maar zeker een voordeeltje op te bouwen. Toen hij de kans kreeg af te wikkelen naar een gewonnen toreneindspel hoefde hij daar niet lang over na te denken en de 4-0 was niet lang daarna een feit.

Ook Nick wist wederom een punt aan zijn indrukwekkende externe palmares toe te voegen. Christian Busch vergaloppeerde zich in de opening, waardoor Nick zich al snel in een, voor hem bekende, goede stelling begaf. Met die wetenschap is het allicht prettig spelen, maar Nick diende nog wel ergens een beslissende doorbraak te forceren.

Daarmee kwam de tussenstand op 5-0 en kon ik na een vluchtige blik op het scoreformulier met een gerust hart de tijdnoodfase ingaan. Tot mijn plezier mocht ik het opnemen tegen Thijmen Smith. Vele jaren hebben we samen bij de jeugd van Venlo gespeeld, maar tot een externe partij was het nog niet gekomen. De opening baarde mij enigszins zorgen, aangezien Thijmen in een Najdorf over een aangename controle over veld d5 beschikte. Een blik achteraf in de databases leert me echter dat niemand minder dan ‘Miguel himself’ deze stelling al eens op het bord heeft gehad, dus ik verkeerde in ieder geval in goed gezelschap. Na enkele manoeuvres leek het moeilijk voor wit om de ‘droomstelling’ van goed paard tegen slechte loper te krijgen, dus besloot Thijmen het over een andere boeg te gooien. In de tactische fase die daarop volgde bleek het zwarte tegenspel niet zonder venijn en toen na de 40e zet de rookwolken opgetrokken waren was het duidelijk dat wit te ver was gegaan. Een gedekte zwarte vrijpion en verzwakte zwarte velden bezegelden het lot van de witte stelling. Maarten reageerde tijdens de analyse adrem: “tenminste één Venlonaar die gewonnen heeft.”

Terwijl ik naar buiten liep, zag ik nog net dat ook Anne een punt mocht noteren. Henk van Gool offerde in een scherpe stelling materiaal voor tactische kansen, maar deze werden vakkundig gepareerd en het daaropvolgende eindspel was Anne wel toevertrouwd.

Niet veel later lukte het ook Jasper het punt over de streep te trekken. Tegen de Franse opstelling van Thomas Neuer kreeg hij langzaam maar zeker de overhand. Een vroeg remiseaanbod werd resoluut geweigerd en Jasper dreigde het zwarte centrum definitief vast te leggen. Dit noopte de regerend Open Venloos kampioen tot een opstoot in het centrum, maar hier bleken enkele haken en ogen aan te zitten. Jasper reageerde goed, won een pion en wist het eindspel ondanks lang verzet onberispelijk tot winst te voeren.

Een enkeling begon al over dubbele cijfers, maar het was duidelijk dat de Venlonaren het niet zover zouden laten komen. Herman had lange tijd een prima stelling tegen de GM in Venlose dienst, Andrey Orlov. De kracht van Orlov bleek echter later in de partij, toen hij Herman enkele pittige opgaves voorschotelde.

Als laatste kon Tijmen niet voorkomen dat er nóg een Venlonaar zegevierde. Met zijn bekende optimisme trok hij onverschrokken ten strijde, maar hij kon niet voorkomen dat Rudi van Gool na de opening op een zeer voordelige stelling kon bogen. Tijmen bood dapper weerstand, maar de overmacht bleek uiteindelijk te groot en hij werd in het pionneneindspel vakkundig uitgeteld door Rudi.

Hiermee kwam de eindstand op een verpletterende 8,5-1,5 overwinning, waardoor we onze nederlaag van vorig seizoen ruimschoots gerevancheerd hebben. Voor ons een mooie opsteker en tegen Venlo zou ik willen zeggen: Laot och neet kiste, de volgende kieër dreit geej ongetwiefeld weer waat oèt d’n aek!

Na de analyse werd er ook nog fanatiek doorgeschaakt en werden nog vele torens, paarden en kanonnen verzet. “Kanonnen,” hoor ik u zeggen, “is dat weer zo’n vreemde nieuwe FIDE-regel?” Wees gerust, ik heb het in dit geval over de Chinese variant! Mijn broer is hier de laatste tijd enthousiast mee bezig (zie ook een eerder verslag op schaaksite, even zoeken op ‘Xiangqi’) en probeerde enkele Stukkenjagers warm te laten lopen voor deze variant. Met een geïmproviseerd bord en heuse 3D-geprinte stukken werd er driftig geprobeerd ook hier het vijandelijke leger uit te roeien. Het was ongetwijfeld even wennen, maar het plezier was er zeker niet minder om! Na de nodige hilarische momenten konden we met een delegatie hongerige Stukkenjagers, Venlonaren en zelfs een verdwaalde Blerickenaar richting eettent en werd er nog uitgebreid bijgepraat, nagetafeld en waren we nog lang niet thuis!

Mart Nabuurs

(kijk voor de partijen op schaaksite)


Geen matchpunten maximaal aantal bordpunten voor SJ2

Na jaren (?) van afwezigheid was SJ2 weer aanwezig in de 2e klasse. Na vorig jaar overtuigend kampioen te zijn geworden in de 3e klasse. Dit jaar werd Martijn Blom na jaren van hard werken beloond door teamleider af te zijn, ik (Bram van den Berg) heb het stokje overgenomen.  Na harde onderhandelingen met Dennis Brokken (😉)gaf Dennis aan wel bij SJ2 te willen gaan spelen. Hij kent daar toch wel een paar jongens en het niveau is ook leuk. Aangezien we wat invaller perikelen hadden, kregen wij op het laatst Joris Gerlagh erbij, waarmee Martijn Blom naar het 3e verhuisde voor deze wedstrijd.

Kortom we hadden een erg sterk 2e klasse team, misschien wel het sterkste ooit voor SJ begrippen. We waren volledig ontspannen en in onze auto is er weinig gepraat over iets wat met schaken te maken heeft. Er was alle tijd voor, want we togen naar Stein en er waren de nodige wegafzettingen dus we hadden alle tijd.

Ruimschoots kwamen we aan in Stein (12:58), na een hartelijke ontvangst werd snel het bal geopend en het werd een spannend bal. We stond al wat achter aangezien Stein die avond hun 50 jarige jubileum vierde. Kortom ze hadden er zin in en wilde niet teleurstellen voor de in grote getale opgekomen toeschouwers.

Ynze Mengerink en Fabian Miessen kwamen in no time remise overeen met Peter Huibers en Bram van den Berg. Waarna het lange spannende gebeuren begon. Dennis Brokken speelde een fantasierijke partij tegen Rob Caessens, waar Rob in tijdnood een dingetje miste en verloor. Stefan Spronkmans had tegen die tijd al gelijk gemaakt, Joris kwam niet tijdig uit zijn stelling, ok, gewoon niet en werd stevig van de mat gespeeld. Sourav Bhattacharjee bracht SJ weer op voorsprong, hij ging dwars door Jozef Simenon heen in een eenrichtigspartij. Helaas speelde Jeroen Schilperoort ook een hele strakke pot waarin hij Roland Daamen kansloos liet. 3-3 en Frans Konings en Mark Clijsen nog bezig voor ons en Nicola Grecuccio en René van Hassel voor Stein. 

Frans leek heel goed uit de opening te komen, won ergens een kwaliteit maar het ging allemaal te snel en ondanks alle voorspellingen verloor hij uiteindelijk snel! Niet genoeg gezien en een knappe partij van Nicola! Mark had René met zwart in zijn geliefde frans totaal overspeelde, haperde enkele (of meerdere?) keren, gooide er nog een blunder overheen en mocht blij zijn dat René wel zin had in het 50jarig festijn van Stein waardoor hij met een halfje wegkwam. Al zal Mark niet echt tevreden zijn. 

Nog dank en complimenten aan wedstrijdleider Rick Wagemakers voor wat mooie foto’s en een feilloos gefloten wedstrijd!

We reden terug naar Tilburg en hebben met een deel van het team nog overheerlijk gegeten en gedronken bij Tortillas.

Een kleine 2 weken daarna stond de eerste thuiswedstrijd op het programma tegen Vianen. Sourav kon helaas niet meedoen, waardoor Cor van Dongen van stal werd gehaald. Ik was de hele week al verre van topfit maar dacht mogelijk ben ik zaterdag fitter. Ik stond zaterdag morgen om 9u op en zag dat Cor me om half 5 een berichtje had gestuurd dat hij ook geveld was door ziekte en niet kon spelen. Hij stuurde echter graag zijn lieftallige vrouw Winifred Paulis om het gat wat om 5 voor twaalf was veroorzaakt te dichten.

Dit betekende dat Winifred in het 4e zou spelen (knap halfje!) en Martijn Blom in zijn eigen team mee mocht doen. Vianen is een sterk team wat elk jaar tussen de 1e/2e klasse speelt dus we waren gewaarschuwd.

Ik trof Dennis Kerstens, een bekende van de jeugdtoernooien van vroeger. Al hebben we weinig tegen elkaar gespeeld. Ik verraste Dennis in de opening, speelde een mindere maar Dennis vond zijn stelling niet heel fijn en ging op een zetherhaling in, zo mijn 2e snelle halfje van het seizoen was daar!

Eric de Moor had me voor kunnen zijn, hij speelde afruilfrans tegen Mykyta Volkov ruilde alles en bood een paar keer remise aan. De 3e keer zelfs met de opmerking dit is de laatste keer dat ik het aanbied, Mykyta was zo onder de indruk dat hij dit niet kon weigeren, 1-1.

Mark Clijsen dacht vorige keer kwam ik zo goed uit de opening, ik probeer het anders, binnen 2u kon hij aan het bier en had hij een harde nul te pakken tegen Ulrich Perschke, 1-2.

Koen Haast speelde een knappe partij met zwart en hield de veel sterkere Benjamin Ries (als we de ratings mogen geloven) soeverein op remise, 1,5-2,5.

Peter Huibers had een klein plusje te pakken tegen Ulrich Dresen die een zware middag tegemoet ging. Martijn Blom had een creatieve partij tegen Ornett Stork (geen verrassing), mij leek Ornett steeds iets beter te staan maar ook niet meer dan dat.

Frans Konings tegen Toon van Lanen zag er redelijk gelijk uit, met als verschil dat Toon nog een minuut of 2 voor 20 zetten had (wel met increment maar toch). 

Het duel der kopmannen Dennis Brokken Reiner Odendahl was me er 1, ik had het idee dat Dennis vrij snel met zwart wat beter stond. Reiner verdedigde het wel handig en net toen ik dacht dat het wel ging, blunderde hij het bord weg met Lf5, wat gewoon een stuk kostte, 2,5-2,5.

Peter Huibers won inderdaad knap een iets beter eindspel, 3,5-2,5.

Frans stond inmiddels heel slecht en op dat moment gaf Martijn een stuk weg (geen idee in wat voor stelling, ik lag namelijk al lang en breed op bed om uit te zieken), 3,5-3,5.

Waarna Toon P+L met weinig tijd op de klok mocht winnen wat hem blijkbaar lukte, mannen gefeliciteerd.

Deze ronde hadden we als wedstrijdleider Bart de Vogelaere. Ik wil hem danken voor het feit dat hij 3 wedstrijden leidde. Dat hij onze tegenstanders onze opstelling open en bloot liet zien toen zij er nog geen hadden overlegd met de opmerking zet het er maar naast vond ik minder. Ik ken de jongens van Vianen erg goed en weet zeker dat hier geen misbruik van gemaakt werd. Echter denk ik dat je als wedstrijdleider toch beter moet weten.

2 rondes gespeeld, 0 matchpunten, volgende ronde naar Groesbeek, kijken of we noordelijker het heilige vuur kunnen vinden!

Bram van den Berg

zondag 8 oktober 2017

Eerste gewin blijkt kattengespin

Met veel interesse en spanning werd uitgezien naar de  “Clash” tussen de broederteams stukkenjagers 6 tegen stukkenjagers 7. Omdat de sterkte van beide teams mogelijk niet zoveel uiteenliep, hoewel 6 eigenlijk toch sterker geacht werd dan 7,  meende de TL van 7 dat een tactische opstelling op zijn plaats was. Al op vrijdag werd de partij van bord 6 gespeeld. Daar won Jan van den Dries van Wil Wouts, hoewel de zwartspeler goed uit de opening kwam koos hij toch in zijn  aanval een verkeerde voortzetting. 1-0 voor stukkenjagers 6. Dat leidde tot een licht euforie bij 6, hoewel de TL van 6  Jan Weijters terecht opmerkte dat de eerste dag in de gele trui nog geen gewonnen ronde inhield. Achteraf gezien zeer ware woorden. Omdat de non-playing captain de tijd had om alle partijen van zijn mensen zorgvuldig te bekijken en zich een mening over de kansen te vormen had hij direct een antwoord toen Cees Zoontjens zich meldde met de vraag of een remise tegen Harry Buyvoets mocht aanbieden. Ja …het mocht. Een remise tegen de sterke bord 2 speler Harry was meer dan de TL bij de inschatting had durven dromen. Het eerste halfje was binnen en de stand van Hans van Driel tegen Hans Groffen zag er rooskleurig uit. Een aanval op de koningsvleugel met twee lopers en de dame en een toren daar kon Hans G. niet tegenop.  1,5 punt. Kort daarop volgde onze nieuwe talentvolle aanwinst Ad Haans met een knappe rustig opgezette overwinning tegen de ervaren Paul Vermee. 2,5 punten. Op dat moment zag het er voor Leo van Gelder op bord één met een pion minder niet zo goed uit. Uiteindelijk kon hij het niet bolwerken tegen Andries Deliën en aldus werd de stand 2,5 tegen 2,5. Gelukkig kreeg Ivar met zijn pluspion kansen om op te rukken tegen Jan Bergsma en toen was het 3,5 voor ons. Maar Thomas Tepe kon het uiteindelijk aan bord 3 niet bolwerken tegen Jan Weijters 3,5 tegen  3,5.
Alles en iedereen verzamelde zich rond het bord van Francois Moran met zwart tegen de geroutineerde Guus van Heck op bord 4. In een ingewikkelde stelling waarbij beide dames bedreigd werden, werd mogelijk niet de meest gunstig voortzetting gekozen, maar Francois behield zijn voordeel. De partij duurde en duurde, beiden namen hun bedenktijd. De lichaamstaal van Francois deed vermoeidheid vermoeden. Dat was echter schijn, hij liet een stuk slaan om een dodelijke mat combinatie op te zetten. Knap hoor. 4,5 tegen 3,5 tegen de grote broer, het ons team stond te glunderen en te gniffelen.

De tegenstander heeft ons allen gefeliciteerd en ons complimenten gegeven voor de vechtlust en het vertoonde spel. De nederlaag van de TL van de vrijdag partij was al lang weer vergeten en vergeven.

De verhoudingen met team 6 zijn goed gebleven maar de matchpunten zijn bij ons bijgechreven.

Wil Wouts  zeer tevreden TL

vrijdag 22 september 2017

Een dubbeltje op zijn kant

Herman Grooten heeft een uitgebreid verslag geschreven over de wedstrijd Paul Keres - Stukkenjagers 1. Ga snel naar https://www.schaaksite.nl/2017/09/20/een-dubbeltje-op-zijn-kant/!

zondag 17 september 2017

OSV 1 – De Stukkenjagers 4

Een nieuw seizoen met nieuwe gezichten in het team. Zonder de afgezwaaide  Arend-Jan en Jean-Marie en Carel en Guus die nu SJ 5 versterken, maar met maar liefst drie Beukema’s in de gelederen, hebben we in Oss tegen een op papier aanmerkelijk sterkere tegenstander een 4-4 gelijkspel op het scorebord gebracht. Tot op het laatst zag het er naar uit dat we zelfs twee matchpunten mochten meenemen naar Tilburg, maar het lukte Henk Jan net niet de sterke Nico Schouten omver te duwen in een tot op het bot uitgevochten eindspel. Al met al een mooie seizoenstart.

Uitwedstrijden in de NBSB hebben vanwege de vaak verrassende speellocaties altijd iets speciaals. Zeker als je dan weer eens op een plek komt die overduidelijk betere tijden gekend heeft. Een beetje eind jaren zeventig chaletstijl, schrootjes, vochtplekken, lekkages en doorzakkend hout aan de ene kant en een gemoedelijke sfeer en consumpties met vooroorlogse prijzen aan de andere kant. Ik heb wel een zwak voor dergelijke plekken en we zaten eigenlijk ook best prima. Het verval  bleek overigens goed verklaarbaar. OSV moet op zoek naar een andere speelplek omdat ook deze locatie ten prooi is gevallen aan ontwikkelaars die er ongetwijfeld aantrekkelijke en duurzame woningen zullen gaan bouwen. Ik hoop maar dat ze erin slagen om een speelplek à la EGS te vinden want voor je het weet is al dat moois weer voorbij en mogen we alleen nog maar in strakke van airco voorziene zaaltjes spelen.

De wedstrijd ging lang gelijk op. Aan bord 2 waren Ron en zijn op papier gelijkwaardige tegenstander na een zet of 10 beiden terecht gekomen in een positie die ze eigenlijk niet wilden hebben. Ruim voordat de partij echt moest beginnen werd daarom de vrede getekend. 
Aan bord 8 twee debutanten. Het debuut ging onze man (12 lentes!) Constantijn het beste af. Fris van de lever en zonder veel tijd te investeren versmaadde hij ordinaire materiaalwinst en ging direct voor het mat tegen de koning die niet meer uit het centrum kon ontsnappen. Dat belooft wat voor de rest van het seizoen.

Kien ging aan bord 5 weer vol voor de winst. Ten koste van materiaal werd op de voor hem kenmerkende wijze een stevig initiatief tegen de vijandelijke koning ontplooid. De tegenstander bleef koel, pakte alles en toen Kien’s initiatief doodbloedde ook het punt.
Sinds een seizoenetje of zo heeft Jan zich ontwikkeld tot een echte gambietspeler en dat gaat hem prima af. Zijn tegenstander aan bord 7 wist zich geen raad met de opening en het witte initiatief. Een strakke partij van Jan.

De stand werd weer gelijk getrokken toen Christiaan aan bord 6 een stuk moest inleveren in een stelling waarin hij al wat minder stond. Het daarop volgende wanhoopsoffensief mocht niet meer baten en Chistiaan werd vakkundig uitgeteld.

Aan bord 4 toonde ook teamtheoreticus Lex zich van zijn vechtlustigste kant en ging recht op de vijandelijke koning af. De openingskennis en moed loonden en de aanval van Lex sloeg vlot door. Zouden we dan toch …?

Zelf had ik aan bord 3 niets bereikt in de opening en was blij toen het middenspel me de kans leek te bieden om voor de winst te gaan. Dat misplaatste optimisme werd accuraat afgestraft, zeker toen ik nog een kansje op een prettige counter miste. Weer gelijk dus.

De partij van de dag werd gespeeld aan bord 1 tussen Henk Jan en Nico Schouten. Lang ging het gelijk op maar bij de overgang naar het eindspel pikte onze man een belangrijk pionnetje mee op a5. Dat gaf de bekende stuurlui aan de wal genoeg stof om een onafzienbare reeks aan al dan niet winnende zetten en plannen te bedenken, maar de praktijk was een stuk weerbarstiger. Nico verdedigde zich zeer hardnekkig en het lukte Henk Jan steeds net niet om de beslissende bres te slaan. Kort voor zonsondergang (dichterlijke vrijheid) eindigde de partij door zetherhaling in remise en was de 4-4 een feit. Niet dat de overige heren Beukema van de heroïsche strijd van hun vader ook maar iets hebben meegekregen. Zij zaten al een paar uur in de auto in het gezelschap van een gameboy of iets dergelijks. Dat getuigt van gezond verstand. Er is nog hoop voor de jeugd en voor het vierde! 

Op 7 oktober wacht Veldhoven 1. Weer een vuurproef.

Joost

zondag 23 juli 2017

Veel dangerous in Animals

Vanuit Dieren ben je zo in Burgers Dierenpark. Mijn oudste kleindochter leest al een beetje Engels en vertelde dat een leeuw in het Engels "dangerou" genoemd wordt.

Opa is, zoals we inmiddels weten, redelijk eigenwijs, maar besloot zijn onderwijskundige obsessies te beheersen. Dat had opa vaker moeten doen, beheersing is niet zijn sterkste punt. In Dieren lopen veel gevaarlijke schakers van 60+, maar Opa schaakte er redelijk argeloos op los. Eigenlijk kan hij er geen rate van. Wijsheid schijnt een bijverschijnsel van ouderdom te zijn. We houden het voorlopig op licht dementerend.

Wel gezellig op paardencamping "Boschzicht" in Laag-Soeren.  Pony borstelen kostte daar vier euro. Waarschijnlijk toch een VVD-camping. We geven de informatie door aan Donald Trump. Ik zie het al voor me, Trump en Halbe Zijlstra, samen één pony. De wereld wordt er een stuk minder dangerous van.

Toon Mentink

vrijdag 14 juli 2017

Andere tijden schaak

Onlangs bezocht ik het Meermanno museum in Den Haag. Er is veel voor nodig om mij de Moerdijk over te krijgen. De mobiliteit is er wel maar dit keer had ik ook een acceptabel alibi. Mijn gitaarleraar en zijn immer creatieve echtgenote vergastten ons op een hoogstaande culturele ontmoeting. Het handelt eigenlijk over de geboorte van het boek en het ambacht van het drukken. Laurens Janszoon Coster bleek misschien wel niet bestaan te hebben en Johannes Gutenberg claimde omstreeks 1440 terecht de uitvinding van de boekdrukkunst, hoorde ik daar vertellen. De eerste tekst waar hij zijn vinding op uitprobeerde was natuurlijk de bijbel. Als je dingen kunt opschrijven of drukken neemt het waarheidsgehalte enorm toe. Een gesprek blijft altijd een subjectieve weergave van de werkelijkheid en de persoon die luistert stuurt onmerkbaar de spreker. Een goede preek komt praktisch overeen met de waarheid. Een charismatische dominee ondersteund zijn woorden rechtstreeks met gedrukte tekst, er is geen contact met de gemeente want dat geeft altijd waarheidsverlies.  Men kon dus letters maken waardoor de waarheid stolde in het boek. De Amerikaanse schrijver James Salter onderkende dit ook en schreef:  Er komt een moment dat je je realiseert dat alles een droom is, en dat alleen de dingen die geschreven zijn een kans hebben om echt te zijn.

In die belangrijke vijftiende eeuw nam de hoofdletter hierbij een interessante positie in. De hoofdletter maakt de lezer erop attent dat in komende zin nieuwe waarheid aanstaande was. De hoofdletter was een zelfstandig kunstwerkje, die  later werd bijgevoegd afhankelijk van de financiën en de beschikbaarheid van een goede illustrator. Zo ontstonden er bij gebrek aan middelen ook boeken met ontbrekende hoofdletters. Een atlas liet je maken als statussymbool, deze bevatte kaarten van de hele bekende wereld en was de eerste poging tot globalisering.

Daardoor ik zo goed oplette tijdens de rondleiding miste ik geruime tijd de aanwezigheid van een Stukkenjager van het eerste uur. Het was Diek Kubbe, toentertijd student handvaardigheid aan de tekenacademie. Op mijn verzoek noemde hij meerdere leden: Ad Nagelkerke; Harrie van Kuijk; James Tyndall; Peter van Heerbeek; Wiill Voogt en Gé van den Brink. Diek Kubbe heeft ook meerdere partijen in de externe gespeeld. Hij staat echter niet op de eeuwige
ranglijst van de Stukkenjagers. Hij overweegt nu een proces om gerehabiliteerd te worden. Ik probeerde hem uit te leggen dat de eeuwige ranglijst niet zaligmakend is maar dat lag niet in zijn lijn. Eerherstel en erkenning was toch wel het minste wat hij kon eisen. Terloops vertelde hij ook nog dat hij de Elfstedentocht gereden had. Het stelde hem teleur dat hij in zijn oude club doodgezwegen wordt.

We spoelden het onrecht weg met een paar wijntjes en mijn gitaarleraar speelde een compositie genaamd: Elektronische contrapunten. Het klonk als Satie op de piano maar was stukken beter, wat maar weer bewijst dat minimal music een maximum effect kan hebben. Prachtige dames declameerden gedichten en één dame viel om met een groot aantal champagneglazen. Ik zag er een sublieme performance in maar het bleek een ongelukje.

Dan nu de verrassing. Diek Kubbe stuurde vier dagen later twee schaakpartijen van vroeger op. Hij bleek te hebben verloren van mij maar wel gewonnen van Ad Nagelkerke. Nadat ik de partijen had nagespeeld constateerde ik dat er ruim 40 jaar geleden veel sterker gespeeld werd en eveneens veel onduidelijker genoteerd. Ik kan deze partijen dus niet publiceren. Evenals Laurens Janszoon Coster maken we er historische fictie van. Buiten de Elfstedentocht fietste Diek ook nog alle cols uit de Tour de France en is nog steeds in training. Ik dank Diek Kubbe bij deze voor het opfrissen van ons collectief geheugen en hoop dat hij alsnog vermeld wordt op de eeuwige ranglijst. Als daar geen plaats meer mocht zijn, stel ik mijn plaats ter beschikking. Iedereen is vervangbaar. Eeuwig is van alle tijden en duurt meestal korter dan je denkt.

Toon Mentink