Zaterdag 26 november stond de vierde ronde van de
KNSB-competitie op het programma. Beide ploegen gingen in Tilburg gretig op
jacht naar de felbegeerde matchpunten. De Stukkenjagers wil graag bovenin mee
blijven spelen, terwijl Oud Zuylen Utrecht juist de onderste regionen wil
verlaten. Op papier was de thuisspelende ploeg de favoriet met gemiddeld zo’n
honderd ratingpunten meer. Dat is echter geen onontkoombare horde en Oud Zuylen
Utrecht beschikt over de nodige spelers met Meesterklasse ervaring. Voordat
Utrecht begin dit seizoen fuseerde met Oud Zuylen kwamen ze namelijk jarenlang
uit in de Eredivisie van het schaken.
In de praktijk bleek professor Elo het (zoals zo vaak?) toch
bij het rechte eind te hebben. Ondanks hevig verzet van Oud Zuylen Utrecht is
het nooit een spannende wedstrijd geworden. De Stukkenjagers kwam al snel op voorsprong
en die voorsprong werd niet meer uit handen gegeven. Het precieze
wedstrijdverloop is me ontgaan, maar volgens mij werden de eerste volle punten
aan Stukkenjagers-zijde door Stefan Beukema en Herman Grooten gescoord. Dat kun
je overigens moeilijk een verassing noemen, beide spelers zijn het seizoen
prima begonnen met respectievelijk 3 uit 4 en 4 uit 4!
In de partij van Stefan en Robert Beekman worden al snel de
dames geruild. Nadat ook de lichte stukken geleidelijk van het bord verdwijnen,
ontstaat er een toreneindspel dat Stefan keurig in winst weet om te zetten.
Herman speelde tegen Andre Bouwmeester een modelpartij die niet zou misstaan in
zijn nieuwste boek, Attacking Chess for Club Players. In een stelling met tegengestelde
rokades bleek de witte aanval al snel het gevaarlijkst. Andre verzuimt op zet
18 een kwaliteit te offeren voor wat praktische kansen, en daarna is het
eenrichtingsverkeer. Op zet 30 offert Herman een stuk, met als pointe een
torenoffer drie zetten later. Het offer wordt geweigerd, maar dat verandert
niets aan het resultaat. De zwartspeler laat zich een aantal zetten later
sportief mat zetten. Zoals gebruikelijk heeft Herman zijn eigen partij van
vakkundig commentaar voorzien.
Op bord 7 en 8 was Oud Zuylen Utrecht licht favoriet en dat
werd ook in de score uitgedrukt. Op die borden scoorden de Utrechters 1,5 uit
2. Of is het Utrechtenaars? Na even googelen blijkt Utrechter de voorkeur te
hebben. Utrechtenaar is blijkbaar ook een scheldwoord voor homofiel of pederast.
Hoe is Utrechtenaar aan die betekenissen gekomen? Dat gaat terug op de
17de-eeuwse sodomieprocessen die in Utrecht plaatsvonden. Weer wat geleerd.
Iets wat Mart Nabuurs waarschijnlijk nooit zal leren, is zijn tijd indelen. In
een Maróczy-achtige structuur van het Siciliaans leek de zwartspeler, Menno
Okkes, al snel het betere van het spel te hebben. Dat Mart na twintig zetten
niet meer dan 5 minuten op de klok heeft, helpt dan ook niet mee. Merkwaardig
genoeg leek zijn stelling met de zet beter te worden. Rond zet veertig had
zwart zijn zaakjes echter weer op orde. Beide spelers hadden een b-pion en drie
pionnen op de koningsvleugel. De zwarte loper is in dat soort stellingen vaak
superieur aan het paard, maar Mart bouwde een opmerkelijke “vesting”.
Mart Nabuurs - Menno Okkes
De precieze stelling heb ik niet tot mijn beschikking, maar
de essentie wordt duidelijk in bovenstaand analysediagram. Zwart wil graag het
witte paard wegjagen met 1...Lb8 om ...Kxb5
te kunnen spelen. Het probleem is dat de zwarte loper staat aangevallen na 2.Pc6. Nadat de loper weg is gespeeld (2...Ld6) volgt opnieuw 3.Pa7 met een herhaling van zetten. ½–½ De buurman van Menno, Jaap van der
Tuuk, wist de situatie treffend samen te vatten: “Je komt een lijn te kort!”. En inderdaad, de loper zou graag een
extra veld tot zijn beschikking hebben links van a6.
Jasper Beukema mocht het op bord 7 opnemen tegen de andere
buurman van Menno, Babis Lazaridis. De kritieke momenten van deze partij heb ik
gemist. Gelukkig biedt de site van Oud Zuylen Utrecht antwoord op mijn vraag
wat er gebeurd is. Volgens de site van Oud Zuylen Utrecht pakte Babis twee
torens tegen een dame en wist hij een uitstekend punt te scoren. Diezelfde site
geeft overigens ook antwoord op de vraag hoe je wereldkampioen schaken kan
worden. Voor de nieuwsgierigen: zie de veelgestelde vragen! Op de minder vaak
gestelde vraag hoe de remise van Nick Bijlsma tegen Pieter Nieuwenhuis tot
stand is gekomen, wordt helaas geen antwoord geven. Aan de opening zal het niet
gelegen hebben: het werd een scherpe Najdorf. Helaas weet ik niet meer te
vertellen. De tussenstand halverwege kan ik wel verklappen! Die was 3-2 in het
voordeel van de thuisploeg.
Met nog vijf partijen te gaan zag het er goed uit voor de
Stukkenjagers. Lars Vereggen probeerde op bord 1 te bewijzen dat zijn loper
sterker was dan de twee witte vrijpionnen van Vincent Diepeveen. Beide spelers
hadden verder nog een toren en een handjevol pionnen. Twee borden lager had
Anne Haast het zwaar tegen een goed voorbereide Dirk Floor. In een Aangenomen
damegambiet kwam het bekende kwaliteitsoffer op het bord waarbij zwart de toren
op a8 geeft voor een wit paard.
Anne Haast - Dirk Floor
Anne heeft dit ook tegen Sabino Brunello op het bord gehad,
eerder dit jaar in het Bataviatoernooi. In beide partijen kwam 6...a6!? 7.Pxb5 axb5 8.Txa8 Lb7 op het
bord. De variant biedt praktische kansen voor zwartspelers die er iets van
willen maken, maar niet tegen een goed voorbereide tegenstander. Dirk bleek
goed op de hoogte en Anne had een zware middag voor de boeg. Op de overige
borden zag het er rooskleuriger uit. Bianca de Jong-Muhren was al geruime tijd
bezig om een gat te schieten in de defensie van Sebastian Halfhide en op de
onderste twee borden voelden Tijmen Kampman (tegen Sjoerd van Roon) en
ondergetekende (tegen Jaap van der Tuuk) zich al geruime tijd als een vis in
het water.
Tijmen wist ook daadwerkelijk het punt binnen te hengelen.
In een Réti opening koos tegenstander Sjoerd voor een Slavische opzet. Dit
leidt meestal tot solide stellingen, maar niet in deze partij! Na tegengestelde
rokades koos de zwartspeler vol voor de aanval. Met een dubbel stukoffer
probeerde Sjoerd ijzer met handen te breken. Tijmen hield zijn hoofd koel. Een
van de stukken werd teruggeven en met een extra paard trok hij de overwinning
gedecideerd naar zich toe. Ondergetekende viste, na verschillende goede mogelijkheden,
alsnog achter het net.
Jaap van der Tuk - Mark Haast (stelling na 10... Pd7)
Bovenstaande stelling is al iets prettiger voor zwart, maar
met 11.Tc1? bewijst wit zichzelf
geen goede dienst. Er volgt 11…Pde5 met
pionwinst. Na het uitvoeren van deze zet keek Jaap verbouwereerd naar het bord,
pakte zijn pen om de zwarte zet te noren en hij maakte meteen van de
mogelijkheid gebruik om zijn eigen elfde zet van twee vraagtekens te voorzien!
Na de partij vertelde de witspeler dat hij hier serieus heeft overwogen om op
te geven. “De witte stelling is compleet
verloren.”, voegde hij er nog aan toe. Uiteraard kostte het mij geen enkele
moeite om het tegendeel te bewijzen in het restant van de partij.
Jaap van der Tuk - Mark Haast (stelling na 50... f4)
Ondanks het feit dat zwart twee pionnen meer heeft, is het
toreneindspel remise. Met mijn vijftigste zet offer ik een pion terug om een
vrijpion te creëren. Wit maakt het zichzelf moeilijk met 51.gxf4?. Beide spelers hebben gemist dat 51.Kxg4 f3 52.Kh3! eenvoudig remise is. Ook 51...fxg3 52.Kxg3 Kd8 53.Ta3 Kc8 54.Tf3 is niks voor zwart.
Jaap van der Tuk - Mark Haast (stelling na 64. Tb1)
Nadat zwart opnieuw een winststelling heeft bereikt, gaat
het definitief fout. Twee spelers van het tweede (Mark Clijsen en Koen Haast)
zagen binnen luttele seconden het juiste winstplan: 64…a5, rennen met die a-pion! Van Mark Clijsen volgde een
verwijzing naar de klassiekers (de a-pion van Donner) en Koen voegde er ook nog
de bemoedigende woorden aan toe dat zélfs hij deze stelling had gewonnen. Ik
koos voor het (onbegrijpelijke) plan om mijn koning voor de f-pion weg te
halen. Na 64…Te3 65.Tb8+ Kf7 66.Tb7+ Ke8
67.Tb8+ Kd7? 68.Tg8 Te2 69.f7 was remise onontkoombaar.
Een meevaller was dat Anne haar stelling tegen Dirk, met een
kwaliteit minder, remise hield. Dat leverde een 5-3 tussenstand op, en daarmee
het eerste matchpunt. Aan Lars viel de eer te beurt om ook het tweede matchpunt
over de streep te trekken. Het leek nog een hele (technische) klus om de
vrijpionnen van Vincent onschadelijk te maken, maar Lars werd een handje
geholpen. Vincent liet zich pardoes mat zetten! Hiermee was de overwinning een
feit. Bianca ging er nog eens goed voor zitten tegen Sebastian om het toch al
niet slechte doelsaldo verder op te krikken. Ondanks verwoede pogingen van
Bianca, die al een tijdje op haar increment speelde, werd het punt gedeeld. Een
6,5 – 3,5 overwinning voor de Stukkenjagers derhalve!
Mark Haast
Geen opmerkingen:
Een reactie posten